Dış Ticarette Kullanılan Belgeler
DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER
Sevk Belgesi: Konşimento (Bill of Lading) Tren, uçak veya gemi ile yapılan taşımacılıkta kullanılan ve malın taşımak üzere teslim alındığını ve varış noktasında konşimento sahibine teslim edileceğini gösteren kıymetli evrak niteliğinde bir belgedir.
Konşimento'da bulunması gereken zorunlu unsurlar şunlardır: 1) Düzenleyen kimsenin imzası (Taşıyan veya onun yetkili kıldığı kişi) 2) Taşıyanın adı ve soyadı veya ticaret ünvanı
3) Taşınan malın cinsi, ölçüsü (sayı, uzunluk vs.) markası, ve diğer özelliklerine ait bilgiler
4) Tanzim tarihi ve yeri
5) Kaç nüsha olarak düzenlendiği
Zorunlu olmasa da konşimento'da bulunması önemli olabilecek unsurlar ise şunlardır;
6) Kaptanın adı
7) Yükletenin adı
8) Gönderilenin adı
9) Geminin adı ve uyruğu
10) Yükleme limanı
11) Boşaltma limanı
12) Navlun
13) Diğer kayıtlar
Konşimento genelde deniz taşımacılığında kullanılmaktadır. Hava taşımacılığında ise aynı anlamda ve benzer bilgileri içeren konşimentolar kullanılmaktadır. Kara taşımacılığında ise "Yük Senedi" kullanılmaktadır. Sigorta Belgesi CIF veya CI teslim şekline göre yapılan ihracatta söz konusu olmaktadır. İthalatçının verdiği bilgiler ve talimat doğrultusunda ve ithalatçı hesabına ihracatçı tarafından yaptırılmaktadır. Dış ticarette, söz konusu olan ticari mal rizikolara karşı sigorta ettirilmiş olmaktadır.
Ticari Faturalar Fatura, satılan bir malın niteliği, ölçüsü ile birim satış fiyatını ve toplam bedeli gösteren bir belge olmaktadır. Satıcı tarafından düzenlenmekte ve alıcıya verilmektedir. Proforma Fatura Anlaşma safhasında ihracatçı tarafından malın birim fiyatının, özelliklerinin ve satış şartlarının yer aldığı, bilgi verme amacını güden bir teklifname niteliğindeki fatura olmaktadır. -Orjinal Fatura * Satış işleminin gerçekleşmesinden sonra düzenlenen bir faturadır.
* Orjinal fatura satış sözleşmesini belgeleyen veya satış sözleşmesinin var olduğuna dair kesin karine oluşturan bir belge olmaktadır.
* İthalat veya ihracatta, gümrük işlemlerinin yapılması ve vergilerin hesaplanması için orjinal fatura gerekmektedir.
* Orjinal fatura ihracatçı tarafından banka aracılığı ile ithalatçıya gönderilmektedir.
- Navlun Faturası CF veya CIF satışta, navlun satıcı tarafından ödenmektedir. Mal ile ilgili satış faturasında, navlun tutarı mal bedeline dahil olarak veya ayrı olarak gösterilebilmektedir. Bu faturaya Navlun Faturası denmektedir.
Akreditif, mal bedeli ile birlikte navlun bedelini de içeriyorsa, konişmento ve diğer sevk belgesi üzerinde "Navlunu ödenmiştir" kaydının bulunması gerekmektedir.
-Diğer Belgeler Yukarıda belirtilen belgelerden başka ülke mevzuatına, malın özelliğine ve satış sözleşmesine göre başka belgeler de zorunlu olabilmektedir. Bunlar;
- Menşe Şehadetnamesi İhracatçının bağlı bulunduğu Ticaret Odası tarafından tasdik edilen ve ihraç konusu malın menşeini, yani imal edildiği veya üretildiği ülkeyi gösteren belgedir. (Bu belge Harçlar Kanunu'na ekli 8 sayılı tarifeye göre harca tabidir.)
Genelleştirilmiş Preferanslar Sisteminin sağladığı tavizli gümrük oranlarından yararlanılması için preferans tanıyan ülkelere yapılacak ihracatta özel bir menşe şehadetnamesi (Form-A) düzenlenmesi gerekmektedir.
- Çeki Listesi Çeki Listesi, hangi taşıta ne kadar mal yüklendiğini, her birim, paket, çuval, vs. ağırlığı içermektedir. Gümrük idarelince ve hasar halinde sigorta şirketlerince istenebilmektedir.
- ATR Dolaşım Belgeleri Avrupa Topluluğu ülkelerine yapılan ihracatta düzenlenen belgelerdir. İhracatçı ülkenin gümrük idaresi tarafından düzenlenmektedir ve ithalatçıya gümrük indiriminden yararlanma hakkını vermektedir.
A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye'den Topluluğa veya Topluluktan Türkiye'ye doğrudan nakledilen eşya için düzenlenir.
Bu belgeler ihracatçının bağlı bulunduğu Ticaret Odası tarafından tasdik edilmektedir.
-EUR.1. Dolaşım Sertifikası Türkiye ile EFTA Ülkeleri arasında mevcut olan Serbest Ticaret Anlaşması gereği, EUR.1. Belgeleri, EFTA Üyesi Ülkelere (İsviçre, Norveç, İzlanda ve Liechtenstein) yapılan ihracatta aranan belgedir.
Bu belge, TOBB- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne bağlı ihracatçının üyesi olduğu Oda'larca tasdiklenmektedir.
Bu belgenin temininde başvuru ve onay mercii ihracatçının bğlı bulunduğu Oda'dır. Önce EUR.1. formu temin edilerek doldurulur ve buna dilekçe, gerçek fatura (Maliye Bakanlığı'ndan onaylı kontrol makbuzu veya noter tasdikli ticari fatura) ve talepname eklenerek Oda'ya müracaat edilir.
- Sağlık Sertifikası İhraç konusu malın sağlık koşullarına uygun olup olmadığını gösteren belge niteliğindedir. Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı yada Üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınmaktadır. - Analiz Raporu Tahlili gerektiren, özellikle gıda ve kimyasal maddelerde gerekli olabilmektedir. Genelde üniversitelerin ilgili bölümlerince hazırlanmaktadır. - Koli Müfredat listesi Koliye ait faturaya sığmayacak kadar kapsamlı bilgiler bu listeye dökülmektedir. Gümrüklerce ve hasar halinde sigorta şirketlerince talep edilmektedir. MESLEK KURULUŞLARINCA TASDİK EDİLEN BELGELER
(İHRACATÇI BİRLİKLERİ, TİCARET ve SANAYİ ODALARI, TİCARET ODALARI, SANAYİ ODALARI, DENİZ TİCARET ODALARI)
A) A-TR I
B) A-TR3
C) MENŞE ŞEHADETNAMESİ
D) GSP'YE GÖRE MENŞE ŞEHADETNAMESİ (Form A)
E) EUR.1 BELGESİ
Eğer kotaya tabi olan mallar İhracatçı Birliklerinin çalışma kapsamındaki mallar ise söz konusu Birlikler, diğer durumda ise Odalar yetkili onay mercii durumundadırlar.
|
